1. Zoönosen meewegen bij ontwikkelingen in de leefomgeving

Veranderingen in de leefomgeving, bijvoorbeeld aanleg van natuurgebieden en natuur in en om de stad, kunnen leiden tot andere zoönosenrisico’s. In deze workshop bespreken we hoe we bij ontwikkelingen in het landelijk en stedelijk gebied ook rekening kunnen houden met zoönosenrisico’s. Daarbij zullen we onder andere aandacht besteden aan vectoren en de samenwerking tussen de Rijksoverheid, provincies en gemeenten.

2. Veehouderij, landbouwhuisdieren en preventie van zoönosen

In de veehouderij zijn er al maatregelen ter preventie van zoönosen. Met het oog op de versterking van het zoönosenbeleid gaan we na welke aanvullende preventieve maatregelen genomen kunnen worden om de insleep en verspreiding van zoönosen te beperken. Op dit moment brengen humane en veterinaire experts bestaande modellen, kennis en inzichten over eerdere dierziekte- en zoönosenuitbraken bijeen en analyseren deze. Er wordt onder andere gekeken naar bedrijfsdichtheid, bedrijfsgrootte en bioveiligheid. Mede op basis van dit onderzoek worden scenario’s gemaakt hoe het onderwerp zoönosen mee kan koppelen in de gebiedsgerichte aanpak. Hierover spreken we in deze workshop. En daarnaast onder meer over de verbetering van bioveiligheid en het vaccineren van dieren.

3. Preventie van zoönosen bij gezelschapsdieren en wilde dieren

Het houden, fokken, verhandelen en transporteren van gezelschapsdieren (en ook uitheemse dieren) kunnen leiden tot zoönosenrisico’s. We bespreken in deze workshop wat we kunnen doen om deze risico’s te beperken. Bij wilde dieren zijn de vraagstukken anders: hoe voorkómen we dat mensen ziek worden van wilde dieren (en bijvoorbeeld plaagdieren)? Hoe weten we of er dieren ziek zijn (ook als ze nog niet dood zijn gegaan)? En hoe reageren wij wanneer een zoönotische infectieziekte uit zou breken bij wilde dieren? Tijdens de workshop gaan we dieper in op mogelijke acties die antwoord kunnen geven op deze vragen.

4. Zoönosegeletterdheid en humane preventie

In deze workshop gaan we in op de mogelijke preventieve maatregelen die mensen zelf kunnen nemen om te voorkomen dat zij besmet raken met een zoönose. Iedereen komt (in meer of mindere mate) in aanraking met dieren en vectoren en dat kan leiden tot zoönosenrisico’s. Het is dus belangrijk dat burgers en professionals kennis hebben over zoönosenrisico’s en weten wat zij kunnen doen om zoönosen te voorkomen, te signaleren en hoe te handelen bij een eventuele infectie. Hiervoor is door de expertgroep zoönosen de term “zoönosegeletterdheid” geïntroduceerd. In deze workshop bespreken we hoe we de zoönosegeletterdheid en humane preventie kunnen verbeteren en hoe hier invulling aan kan worden gegeven.

5. Zoönosenstructuur, monitoring en data-uitwisseling

De huidige Nederlandse geïntegreerde humaan-veterinaire risicostructuur, kortweg de zoönosenstructuur, functioneert sinds 2011. Hier worden de monitoringssignalen gedeeld en geanalyseerd. Deze structuur werkt goed, maar kan altijd beter. We bespreken tijdens de workshop op welke manier we kunnen werken aan de verdere versterking van de zoönosenstructuur. Ook bespreken we of alle signalen vanuit humaan, veterinair en leefomgeving voldoende in beeld zijn. Ten slotte komt aan bod hoe we kunnen zorgen voor een verbeterde data-uitwisseling tussen de One -Health partijen.

6. Respons en uitbraakmanagement bij zoönosen

Een uitbraak van een zoönose is nooit helemaal te voorkomen. Door de Nederlandse ervaringen met ziekte-uitbraken hebben we al een sterke structuur voor respons. Tijdens deze workshop bespreken we hoe het management bij uitbraak van zoönosen nog verder versterkt kan worden en we daarmee nog beter zijn voorbereid op uitbraken in de toekomst. We gaan in op de werkwijze en responsstructuren die er zijn bij de dierziektebestrijding, de infectieziektenbestrijding en de samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen vanuit de domeinen veterinair, humaan en leefomgeving.

7. Internationale beleidsagenda rond zoönosen en prioriteiten voor wetenschappelijke onderzoek

Zoönosen houden zich niet aan grenzen. In deze workshop bespreken we de Nederlandse inzet in het buitenland rond het onderwerp zoönosen. Welke onderwerpen agenderen we en op welke manier? Hierdoor willen we stimuleren dat er ook internationaal wordt gewerkt aan preventie, monitoring en respons van zoönosen. Daarnaast komt in de workshop de wetenschappelijke onderzoeksagenda aan de orde. Kennis over bijvoorbeeld transmissieroutes en diagnostiek zorgen ervoor dat we zoönosen beter kunnen voorkomen respectievelijk signaleren. Wat zouden de inhoudelijke prioriteiten voor deze kennisagenda zoönosen moeten zijn?