Donderdag 28 september

De details worden verder aangevuld op het moment dat die beschikbaar zijn. 

 

1. Assessing cumulative impacts on the North Sea - in English or in Dutch *

By Luuk van der Heijden - Deltares | Gerjan Piet - WMR

This workshop aims to shed a light on the complex interactions and potential consequences of human activities in the North Sea. As the North Sea continues to face multiple forms of development, such as offshore wind farms, oil and gas operations, shipping routes, and fishing activities, understanding and managing their cumulative impacts is of utmost importance.

During this workshop, participants will dig into the complexities of cumulative impact assessment (CIA), discussing innovative methodologies, tools, and best practices. We will present a first step-wise approach to conduct a fully quantitative CIA based on the selection and subsequent application of the best information available (Piet et al., 2021). And eventually this will engage in insightful discussions and knowledge-sharing sessions, drawing upon the expertise of the participants. 

Gerjan J. Piet, Jacqueline E. Tamis, Joey Volwater, Pepijn de Vries, Jan Tjalling van der Wal, Ruud H. Jongbloed (2021). A roadmap towards quantitative cumulative impact assessments: Every step of the way. Science of The Total Environment, Volume 784, 146847, https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2021.146847.

* To be decided on the day itself, depending on the attendees. 

 

2. Werksessie Monitoring, Onderzoek, Natuurherstel en Soortenbescherming (MONS)

Door Jakob Asjes - RWS | Lodewijk van Walraven - WMR | Ronald Rense - RWS | Bas Binnerts - TNO | Bram Couperus - WMR | Jens Odinga - Royal HaskoningDHV

Het MONS programma begint op stoom te komen. Dit jaar zijn al diverse onderzoeken gestart waaronder o.a. een aantal voor Nederland nieuwe monitoringsonderzoeken. In de eerste helft van deze werksessie zullen voorlopige resultaten van de onderzoeken worden getoond dan wel de detail plannen worden toegelicht. De tweede helft van de sessie is meer interactief en willen we met u in discussie over de Staat van de Noordzee rapportage waaraan gewerkt wordt. De inhoud op hoofdlijnen is dan gereed en wij willen graag gebruik maken van de kennis en expertise van de deelnemers van de Noordzeedagen om te bepalen of we nog relevante informatie missen.

 

3. The International Race for Space in the North Sea 
International opportunities to Dutch challenges - in English

By Sharon Tatman - Deltares | Odilia Schölvinck - DGWB | Mareike Erfeling - RWS Z&D | Rob Gerits - RWS-ZD | Nathalie Dees - Deltares
With contributions from Hans Nieuwenhuis - DGWB
Facilitator Bouke Ottow - Deltares

Due to the pressures on ecological and geographical space in the North Sea the importance for joint research and international collaboration is increasing. The North Sea is not limited to the Dutch borders. During the workshop you will learn more about the active participation of the Netherlands in the OSPAR Convention and North Sea Energy Cooperation (NSEC). Furthermore, last year the Netherlands (Ministry of Infrastructure and Water, Ministry of Nature and Food Quality, Ministry of Economic Affairs and Climate Policy and the ministry of Foreign Affairs) took the initiative to further the trans-boundary dialogue by the North Sea countries and key government stakeholders around the basin. In fact, during the North Sea Days 2022 a pop-up event was organised by the Ministry of Infrastructure and Water to engage with the Dutch North Sea community and understand which issues the participants thought were important with respect to marine spatial planning. Since then, the Greater North Sea Basin Initiative (GNSBI) program has started and gained significant international momentum. In this workshop we aim to give an overview of what has happened over the past year in OSPAR, NSEC and GNSBI and explain how we have used last year's results from the North Sea Days. And, most importantly, we aim to again engage in knowledge-sharing and discussions so you can provide your feedback to those facing the national and international spatial challenges. 

 

4. Carbon cycling in a changing coastal ocean
(past, present, future) - in English

By Furu Mienis and Helge Niemann - NIOZ

The North Sea is a highly productive shelf sea, and therefore plays an important role in carbon and nutrient cycling. Currently, the North Sea also experiences pressures such as warming, acidification, eutrophication, deoxygenation, and increased anthropogenic activities that will influence the biogeochemical system and in particular the carbon cycle in the North Sea. In this workshop we focus on natural processes that influence the carbon and nutrient cycles in the North Sea from different perspectives, including CO2 uptake, benthic-pelagic coupling, microbiology, physical oceanography, methane cycling, and pollution. Short presentations highlighting the above topics will be followed by a discussion to determine how we can best improve our understanding on the carbon cycle and to assess if we can predict the wider implications of environmental change for the future of the North Sea. This workshop aims at bringing together early career and senior scientist from all disciplines working on the broader topic of marine carbon cycling and associated processes to strengthen existing and future collaborations. 

---

Vrijdag 29 september

 

5. De toekomst van voedselwinning uit een veranderende Noordzee  

Door Lieke Berkenbosch - ministerie LNV | Jan Peter Oelen - RVO | Josien Steenbergen - WUR | Martin Pastoors - Fish & Fisheries

Het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit werkt aan een Nationale Voedselvisie voor de Noordzee en overige wateren. Tijdens deze workshop presenteren we de hoofdlijnen van de visie in wording en willen met de deelnemers ook een doorkijkje maken naar vraagstukken voor het vervolg. Daarvoor zijn 2 belangrijke onderwerpen die gerelateerd zijn aan de visie geïdentificeerd:

1. Veranderingen in de Noordzee (introductie door Karen van de Wolfshaar). Wat is de invloed van klimaatverandering op het habitat van belangrijke doelsoorten, welke trends vallen nu al op en waar zien deelnemers in de toekomst ontwikkelingen in het systeem om nu al rekening mee te houden? Wat weten we daar al over en waar is nader onderzoek nodig?
2. Digitalisering in en op de Noordzee (introductie door Martin Pastoors). De visserij, zoals meerdere gebruikers op zee krijgt steeds meer te maken met digitalisering. Ook zijn ze genoodzaakt om steeds meer van die gegevens te delen. Tegelijkertijd zien we dat veranderingen op de Noordzee om meer inzicht in data vraagt. Hier zit een bijzondere kans voor ondernemers en de vraag die wij dan ook willen stellen is hoe en welk (type)informatie zou door vissers verzameld kunnen worden om bij te dragen aan monitoring en onderzoek?  

 

6. Holistic oceanographic and ecological monitoring of the North Sea - in English or bi-lingual *

By Myron Peck and Kees Camphuysen - NIOZ

This workshops is designed to stimulate discussion on holistic oceanographic and ecological monitoring to increase process knowledge needed for sustainable management. Historically, studies have been funded to track single ‘threats’ such as those due to offshore wind construction (noise, collisions) or habitat modification (e.g. sand / gravel extraction) in specific locations. Consequently, knowledge on complex biophysical and food web interactions or integrated ‘system’ views are lacking. The workshop uses a recent North Sea cruise (ACTNOW – link to cruise blog or website info) to the Dogger Bank as an example of an holistic approach to understand ecological hotspots (links from phytoplankton to marine megafauna and from pelagic to benthic organisms and processes) both within and outside the Dutch EEZ. After a brief introduction, small breakout groups will share and summarize views on future research needs and opportunities (as well as the pitfalls) associated with abandoning historical perspectives on North Sea “ecological monitoring”.

* To be decided on the day itself, depending on the attendees. 

 

7. Hoe gaat Wozep om met een veranderende hoeveelheid kennis over de Noordzee?

Door Ingeborg van Splunder - RWS

Wozep doet vanaf 2016 onderzoek naar de ecologische effecten van Windenergie op zee. Voor 2016 hadden de windpark eigenaren de verplichting onderzoek te doen naar deze effecten vanuit de MEP-verplichting. Vanaf 2016 zijn alle generieke kennisvragen in Wozep geparkeerd zodat er een centraal aangestuurd onderzoeksprogramma ontstond. De achtergrond van Wozep is een juridische: wat is het effect van Windenergie op zee op soorten met een beschermde status? De resultaten van Wozep worden gebruikt voor zowel ruimtelijke keuzes als de cumulatieve effect beoordeling van bestaande en geplande parken. 

Kennisontwikkeling en de besluitvorming t.b.v. de uitrol van WoZ zijn parallelle processen: gaande de rit wordt de recent ontwikkelde kennis gebruikt en er wordt altijd uitgegaan van worst case bij de inschatting van effecten.

In de workshop willen we toelichten hoe Wozep omgaat met de kennisbehoefte van beleid, wat de onderzoekstrategie van Wozep is en hoe de kennis ingezet wordt gezien de tijd die wetenschappelijke kennisontwikkeling nodig heeft.

Na een centrale presentatie gaan we uiteen in 2 groepen waar voorbeelden bediscussieerd zullen worden waar Wozep te maken heeft met te weinig beschikbare kennis en de druk op kennisontwikkeling. 

 

8. Beelden bij Programma Natuurversterking Noordzee

Door Jeroen Vis - ministerie LNV | Suzanne Spieksma - ministerie LNV | Linne van de Meulen - WUR | Serena Rivero - St. de Noordzee

De “natuur van de Noordzee” staat steeds meer onder druk. En het is toch al niet best gesteld met de goede natuur en milieutoestand van de Noordzee. Er komen steeds grotere aanvullende wensen ten aanzien van het gebruik. Naast het uitvoeren van de afspraken rond bescherming van soorten en habitats op de Noordzee wordt er veel gesproken over natuurherstel en natuurversterking. Het doel is het Rijk is versterken van het natuurlijk kapitaal; de natuur, soorten en habitats van de Noordzee. Maar wat willen we nu gaan implementeren en wat willen we dan bereiken. Wat is onze verwachting van de effecten van die maatregelen en wordt de Noordzeenatuur er dan beter van? En over welke natuur hebben we het dan? 

Bij het  beantwoorden van die laatste vraag blijkt dat mensen verschillende verwachtingen en beelden hebben van  Noordzeenatuur en het gebruik daarvan. LNV heeft onlangs aan de WUR gevraagd om hier onderzoek voor te doen. Dit onderzoek is het startpunt van de workshop. Afhankelijk van je natuurbeeld van de Noordzee zal je waarschijnlijk andere maatregelen treffen dan iemand met een ander perspectief.  
Het doel van de workshop is om te bezien of we op basis van de eerste uitkomsten van dit onderzoek projecten en doelen kunnen formuleren die bijdragen aan gemeenschappelijke doelen of startpunten.