Tafelgesprekken: vier korte inspiratiesessies ho-vaardigheden

Deelnemers wonen de volgende 4 sessies bij (carrouselvorm):  

1. Wiskunde en ho-vaardigheden 
Wanneer de aansluiting vo-ho ter sprake komt, dan wordt er wat wiskunde betreft al gauw gewezen op de basisvaardigheden. “Als ze nou maar eens leerden om netjes formules te manipuleren, met haakjes en zo.” Gelukkig is er een paar jaar geleden in de publicatie wiskunde-in-technische-hbo-opleidingen-editie-4-november-2022 (aansluiting-voho010.nl) voor leerlingen en docenten een completer beeld geschetst hoe de wiskundekennis van havo van pas komt in hbo-opleidingen. Maar hoe worden leerlingen voorbereid als het gaat om redeneervaardigheden als kritisch, probleemoplossend, analytisch en creatief denken? Deze zijn onlosmakelijk met wiskunde verbonden. In de examenprogramma’s wiskunde op havo en vwo is daar een beetje ruimte voor gemaakt onder de noemer ‘wiskundige denkactiviteiten’. Maar komt dat wel genoeg uit de verf? Op dit moment worden de examenprogramma’s herzien. Voorzichtig wordt daarbij meer aandacht gevraagd voor de genoemde ho-vaardigheden. In deze sessie vragen we ons onder andere af: is daar tijd voor, hoe maken we het relevant voor leerlingen en welke vaardigheden kan de wiskundedocent zelf inzetten? 

Tanja Groenendaal (Hogeschool Utrecht en lid Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren) en Marion Schiffers (Codarts Rotterdam) 

2. Taal is cruciaal  
Taalvaardigheid is van groot belang bij het leren voor een beroep en bij het vormen van de eigen professionele identiteit in de wereld van de 21e eeuw. Ook in de overgang van het voortgezet naar het hoger onderwijs speelt taalbeheersing een belangrijke rol, want die blijkt een voorwaarde te zijn voor het studiesucces van de student. Uit het PISA onderzoek blijkt dat het leesplezier van de Nederlandse leerlingen het laagste ter wereld is. Wie meer leest is beter in taal! Meer lezen heeft een bewezen positief effect op woordenschat, spelling, grammatica, begrijpend lezen en schrijven. In deze sessie staat het bevorderen van leesplezier en leesvaardigheid centraal. Welke initiatieven zijn er in de klas/school/instelling van je vo- en ho-collega en wat levert het op? 

Marina Admiraal en Carla Spek (Hogeschool Rotterdam) 

3. Het kiezen van een studie is een vaardigheid  
Binnen vo-scholen en opleidingen is een groeiende aandacht voor het onderwerp Vaardigheden in verbinding met Loopbaanontwikkeling- en begeleiding (LOB)/studieloopbaancoaching (SLC). Persoonlijke, sociale en studievaardigheden zijn allemaal nodig om binnen het LOB-/SLC-programma tot de juiste keuzes te komen. Dat begint op het vo met de profiel- en studiekeuze en gaat door in het ho waar vele keuzes gemaakt zullen worden voor de verdere loopbaan: hoe ga ik mijn studie aanpakken? hoe maak ik nieuwe vrienden? welke richting ga ik kiezen in het 2e jaar?   Maar wélke vaardigheden hebben leerlingen/studenten nu echt nodig om de juiste keuzes te kunnen maken binnen hun loopbaanontwikkeling? Wélke vaardigheden zorgen er nu voor dat ze weten wat ze kunnen of willen? En hoe kunnen we ervoor zorgen dat de vaardigheden die wij hen aanleren in de pas lopen met hun ontwikkeling binnen LOB/SLC? De decaan, mentor, studieloopbaancoach en docenten zijn hier allemaal bij betrokken. In dit tafelgesprek gaan we hierover met elkaar in gesprek.  

Marissa Driessen-de Blom en Kitty van Veen (Hogeschool Rotterdam)  

4. “Mevrouw, ik stop ermee want het onderzoek loopt voor geen meter!”
Het profielwerkstuk (vo)/onderzoek doen (ho) en vaardigheden zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar. Het Rotterdams Vaardighedenraamwerk dat in het kader van het samenwerkingsverband vo-ho ontwikkeld is, geeft inzicht in welke vaardigheden een leerling/student nodig heeft om tot een goede overstap te komen van voortgezet (vo) naar hoger onderwijs (ho). Het profielwerkstuk kan daarbij gezien worden als het examen van de ho-vaardigheden. Bij het doen van onderzoek is een goede begeleiding noodzakelijk. Wat vraagt dit van de docent die het onderzoek van de leerling/student begeleidt, over welke vaardigheden moet hij of zij eigenlijk beschikken? In deze sessie verkennen we met vo- en ho-docenten het antwoord op deze vragen. De basis vormt de Docentenhandleiding Profielwerkstuk, die ook in het kader van het samenwerkingsverband is ontwikkeld.  

Rowan Beijk-Huijgen (Erasmus Universiteit Rotterdam) en Ellis Wertenbroek (Hogeschool Rotterdam)