Expert Meeting Samenwerken aan grote maatschappelijke opgaven in tijden van schaarste

De omvang van de opgaven in de fysieke leefomgeving in combinatie met toenemende schaarste aan mensen en middelen maken het nodig om op een substantieel efficiëntere en effectievere wijze te gaan (samen)werken. In een expertmeeting delen we met elkaar inspirerende voorbeelden van baanbrekende andere aanpakken en inzichten uit de wetenschap uit verschillende sectoren; wat gebeurt er in de woningbouw, utiliteitsbouw, infra, energie waaruit we lering kunnen trekken? Hoe kunnen we die voorbeelden verbreden naar andere sectoren en opschalen? We verkennen samen met publieke opdrachtgevers, marktpartijen en wetenschappers welke ontwerpprincipes voor nieuwe samenwerkingsvormen er zijn.

Toenemende en complexe opgave in de fysieke leefomgeving

De fysieke leefomgeving, waaronder infrastructuur (water en transport, zowel boven- als ondergronds), utiliteitsbouw, woningbouw en de openbare ruimte) staat onder aanzienlijke druk door het grote aantal benodigde transities met een ruimtelijke component: de energietransitie, wonen, mobiliteit, klimaatadaptatie om een aantal belangrijke te noemen. Naast een gevecht om elke m2, streven elk van deze transities verschillende doelen en waarden na, die niet perse verenigbaar zijn. Concurrerende eisen en belangen staan vaak op gespannen voet met elkaar. Dit resulteert in compromissen in plaats van sector overschrijdende synergiën. Daarnaast naderen veel van de bestaande fysieke assets het einde van hun technische, economische en functionele levensduur, wat resulteert in stijgende onderhoudskosten en grootschalige verduurzamings- en (vervangings-)opgaven. Op de lange termijn vormt dit een gevaar voor een duurzame en grootschalige aanpak van complexe opgaven.

Schaarste problematiek geduid

De aanpak van deze enorme opgave vraagt om forse kwalitatieve en kwantitatieve capaciteit in middelen, materialen en mensen, zowel aan de kant van (voornamelijk publieke) opdrachtgevers en marktpartijen. Door toenemende schaarste in arbeidspotentieel en circulaire materialen en componenten zien we dat deze capaciteit onvoldoende beschikbaar is, zeker op lange termijn. De productie stagneert, aanbestedingen mislukken, en de procesgang wordt almaar langer en complexer. De ervaren schaarste wordt overigens niet alleen veroorzaakt door aanbodproblemen, maar ook door gefragmenteerde en verzuilde sectorale aanpakken, het sterke projectmatige en maatwerk karakter van de sector en daarmee het gebrek aan bundeling en repetitie. Dit wordt mede veroorzaakt door een tekort aan afstemming en onvoldoende flexibiliteit in de interne processen en vraagformulering. Dit resulteert in een sector waarin de focus ligt op het verfijnen van bestaande oplossingen en het toepassen van incrementele vernieuwingen, terwijl het steeds meer chronische karakter van schaarste juist vraagt om meer baanbrekende, disruptieve innovaties. Een fundamenteel andere aanpak is nodig, waarin samenwerking en kennisdeling binnen de sector centraal staan.

Expertmeeting als opmaat naar verandering

De omvang van de opgaven in de fysieke leefomgeving en de toenemende schaarste maken baanbrekende ingrepen noodzakelijk, zodat partijen in de sector substantieel efficiënter en effectiever kunnen samenwerken. In een expertmeeting delen we met elkaar inspirerende voorbeelden van baanbrekende vernieuwende aanpakken en inzichten uit verschillende sectoren en de wetenschap; wat gebeurt er in de woningbouw, utiliteitsbouw, infra of het energiedomein waaruit we lering kunnen trekken? Hoe kunnen we die voorbeelden verbreden naar andere sectoren en opschalen?

Wetenschappelijke organisatiecommissie:

• Lizet Kuitert – Assistant Professor Governance and Pluralism | Erasmus Universiteit Rotterdam

• Marleen Hermans - Hoogleraar Publiek Opdrachtgeverschap in de Bouw | TU Delft

• Marcel Hertogh – Hoogleraar Infrastructure Design & Management | TU Delft

• Rianne Warsen - Assistant Professor Management and Organisation | Erasmus Universiteit Rotterdam

• Ad Straub - Associate Professor of Public organizations and Public Procurement | TU Delft

• Peter Marks – Associate Professor Governance and Pluralism | Erasmus Universiteit Rotterdam

• Leon Hombergen - Universitair Docent | TU Delft & Senior Adviseur Innovatie en Markt | Rijkswaterstaat

In verschillende deelsessies verkennen we samen met publieke opdrachtgevers, marktpartijen en wetenschappers welke ontwerpprincipes voor nieuwe samenwerkingsvormen er zijn. We werken toe naar ontwerpcriteria voor een effectieve samenwerkingsvorm om schaarste het hoofd te bieden. Het gesprek richt zich op kansen: wat werkte er in de praktijk, waarom werkte het volgens de wetenschap, en hoe kunnen we dit ook in andere sub-sectoren toepassen?

Geef uw interesse voor deelname aan deze Expert Meeting door; het aantal plaatsen is beperkt.

We kijken ernaar uit u op donderdag 27 november van 12.00 tot 18.00 uur in Delft te verwelkomen.

Locatie

Vakwerkhuis

Professor Snijdersstraat 2

2628 RA Delft

#RDIevent2025