CBS Symposium - Den Haag

Hoe ziet de toekomst van globalisering eruit?

____________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________

Crises en schokken

De wereld heeft de afgelopen jaren behoorlijk wat schokken en crises te verduren gehad. Denk aan de wereldwijde kredietcrisis in 2008/2009, daaropvolgend de Europese staatsschuldencrisis (eurocrisis), maar ook aan de klimaatcrisis, Brexit, ‘America First’ en de coronacrisis. Daar is sinds enkele weken de oorlog in Oekraïne bijgekomen. Welke gevolgen hebben deze crises en schokken voor globalisering?

 

De-globalisering? Slowbalisering? Regionalisering?

De wereldhandel groeit - ten opzichte van de wereldeconomie - sinds het einde van de kredietcrisis al minder hard dan daarvoor, en de wereldwijde economische en financiële integratie lijkt op veel fronten een plateau te hebben bereikt. Kwesties als migratie, inkomens- of vermogensongelijkheid, de gevolgen van onze leefstijl voor het klimaat en de leefbaarheid op aarde worden pijnlijk duidelijk. In de politiek en in het maatschappelijk debat klonk de afgelopen jaren dan ook steeds vaker een kritisch of zelfs populistisch geluid over de nadelen van globalisering, de internationale verwevenheid en nationale soevereiniteit. Het terughalen van productie zou ons minder afhankelijk moeten maken van China en weerbaarder tijdens een crisis als een pandemie (denk aan de tekorten aan persoonlijke beschermingsmiddelen aan het begin van de coronacrisis). Meer regionale integratie en samenwerking op het vlak van nieuwe technologieën of productie van halfgeleiders zou ons weerbaarder en meer zelfvoorzienend moeten maken (denk aan de huidige chiptekorten). Tel daarbij op de hoge huidige prijzen voor energie en grondstoffen, en de transport- en leverproblemen die er al waren in de nasleep van de coronacrisis, en het is duidelijk dat globalisering - ten minste - is gestagneerd.

 

Wat betekent dit voor Nederland?

Welke uitwerking heeft de stagnatie van wereldwijde integratie en verwevenheid op de Nederlandse economie en het bedrijfsleven? Richt men de blik naar binnen of komt er juist meer focus op regionale/Europese specialisatie, en hoe ontwikkelen de trans-Atlantische verhoudingen zich? Laat het Nederlandse bedrijfsleven o.a. dankzij de coronasteun, de coronapandemie definitief achter zich of moet een hausse in faillissementen en opheffingen nog komen? Wat betekent de klimaat- en stikstofcrisis voor de Nederlandse landbouw(export) en onze wereldwijde voetafdruk? Hoe halen we de klimaatdoelen als we versneld van het (Russisch) gas af willen, maar ondertussen te maken hebben met een crisis op de woningmarkt, stikstofcrisis en hoge energie-, voedsel- en grondstofprijzen? Welke bijdrage kunnen Nederlandse ondernemers en bedrijven leveren aan het oplossen van complexe maatschappelijke problemen? Hoe kijkt de Nederlandse burger aan tegen zaken als Europese samenwerking en globalisering? Wat gebeurt er ondertussen op de Nederlandse arbeidsmarkt, die in hoge mate flexibel is geworden?

 

Denk mee!

Op 16 juni komen we samen in Den Haag met experts uit de wetenschap, beleid, statistiek en praktijk en gaan we in op bovenstaande kwesties. Met als centrale vraag ‘Hoe ziet de toekomst (van globalisering) eruit’?